داوری بین المللی؛ تعاریف و رویکردها
داوری بین المللی؛ تعاریف و رویکردها
در ابتدا و برای تعریف نهاد داوری بین الملی نیاز است به توضیح و تفسیر چند عبارت پرداخته شود، “داوری” در داوری بین المللی عبارت است از رفع اختلاف بین متداعیین در خارج از دادگاه به وسیله شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی مرضیالطرفین و یاانتصابی.
– “داوری بینالمللی” عبارتست از اینکه یکی از طرفین در زمان انعقاد موافقتنامه داوری به موجب قوانین ایران تبعه ایران نباشد.
– ” موافقتنامه داوری” توافقی است بین طرفین که به موجب آن تمام یابعضی از اختلافاتی که در مورد یک یا چند رابطه حقوقی معین اعم ازقراردادی یا غیر قراردادی به وجود آمده یا ممکن است پیش آید، به داوری ارجاع میشود. موافقتنامه داوری ممکن است به صورت شرط داوری درقرارداد و یا به صورت قرارداد جداگانه باشد.
- ” داور” اعم از داور واحد و یا هیات داوران است.
با توجه به گسترش روابط بین کشورهای مختلف که در قالب ارتباطات اشخاص حقیقی و یا حقوقی متبوع کشورهای مختلف، وجود روابط بین المللی در سراسر دنیا به حدی گسترش یافته که ایجاد مخاصمه و اختلافات بین افراد در این روابط اجتناب ناپذیر است. به همین علت پیش بینی نهاد داوری بین المللی در قراردادها بین اشخاص در روابط بین الملل از جمله کارهای مفید و موثر است و لازم است که افرادی که در تعاملات بین المللی قرار میگیرند با این نهاد مثمر ثمر آشنایی داشته باشند. سیطره داوری اختلافات در روابط تجاری بینالمللی اعم از خرید و فروش کالا و خدمات، حمل و نقل، بیمه، امور مالی، خدمات مشاورهای،سرمایهگذاری، همکاریهای فنی، نمایندگی، حقالعملکاری، پیمانکاری و فعالیتهای مشابه می باشد.
افرادی که دارای اهلیت اقامه دعوی در محاکم هستند میتوانند داوری اختلافات بینالمللی خود را اعم از اینکه درمراجع قضایی طرح شده یا نشدهباشد و در صورت طرح در هر مرحله که باشد با تراضی طرفین به داوری ارجاع کنند.
انواع داوری بین المللی
اساس داوری بر ارادی بودن آن است ؛ به این معنی که توسل به این روش تنها با رضایت و توافق کلیه طرفین اختلاف امکان پذیر است. مداخله اراده ممکن است دو حالت داشته باشد : توافق طرفین اختلاف پس از وقوع اختلاف و محدود به همان مورد اختلاف که به آن داوری اختیاری می گویند و دیگری توافق قبل از وقوع اختلاف که به آن داوری اجباری می گویند. داوری اختتیاری مبتنی است بر ” موافقت نامه خاص ” که به موجب آن دو طرف اختلاف ، توافق می نمایند که حل آن اختلاف را به مرجع ثالثی واگذار کنند چنین موافقت نامه ای ، بدان علت که توافق طرفین در آن ظاهر است از هر شکل شبیه به معاهدات بین المللی است پس باید قواعد مربوط به معاهدات رعایت شود.
موافقت نامه های خاص ، قانون داوری است، واحترام به آن و متابعت از آن برای مقام داوری کننده الزامی است. در چنین معاهده ای تراضی و توافق طرفین ثبت می شود ، موضوع اختلاف درج میگردد، داور یا داوران انتخاب می شوند واختیارات آنها مشخص می شود. همچنین قواعد آیین دادرسی تدوین می گردد. از جمله این موافقت نامه ها می توان از بیانیه الجزایر در زمینه حل وفصل دعاوی مالی ایران و ایالت متحده آمریکا نام برد. داوری اجباری به گونه ای که بیان شد مبتنی بر توافق سازمان های بین المللی و کشورها در توسل به روش داوری ، به هنگام بروز اختلاف احتمالی آتی است. امروزه ، داوری اجباری تحت نظام معاهدات دو یا چند جانبه جهانی یا منطقه ای است. این تعهدات معاهده ای دو شکل متفاوت دارند : شرط داوری ومعاهده دایمی داوری.
مشکلات داوری بین المللی
مشکلاتی که برای اجرای احکام داوران وجود داشت موجب شد تا با تلاش اتاق بازرگانی بینالمللی و شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد و به پیشنهاد سازمان ملل متحد در سال ۱۹۵۸ کنوانسیون بینالمللی شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی در نیویورک به تصویب برسد. بر پایه این قرارداد هر حکم داوری که در یکی از کشورهای عضو این کنوانسیون صادر شده باشد در کشورهای دیگر عضو کنوانسیون نیز لازمالاجرا است. همچنین دیوان بینالمللی داوری توسط اتاق بازرگانی بینالمللی برای کمک به حل اختلافات تجاری بینالمللی تأسیس شد.

در سطح منطقهای نیز چندین معاهده برای سهولت رسیدگی و اجرای احکام داوری به تصویب رسیده که مهمترین آنها معاهده اروپائی استراسبورگ در ۱۹۶۶، معاهده آمریکایی پاناما در ۱۹۷۵ و معاهده عربی امان در ۱۹۸۷ است که یک مرکز داوری نیز بر اساس آن در مراکش ایجاد شدهاست. مخاطبین گرامی شما می توانید برای کسب اطلاعت بیشتر با موسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه در ارتباط باشیدموسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه با مدیریت آقای دکترسیدامیرحسین بحرینی و همکاری وکلای مجرب با سالها سابقه درخشان در امور حقوقی با ارایه مشاوره در داوری حقوق بین الملل پاسخگی سوالات شما می باشد، جهت اخذ مشاوره می توانید با شماره تماس موسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه تماس حاصل فرمایید و همچنین از طریق مشاوره حضوری از تجربیات و اطلاعات کافی وکلای حقوق بین الملل بهره مند گردید.