ساز و کار انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکتهای سهامی

• انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکتهای سهامی یا توسط مجمع عمومی موسس یا مجمع عمومی عادی انجام میگردد.

در نصب اعضای هیئت مدیره اکثریت نسبی ملاک عمل است.

در مجامع عمومی:

۱_موسس تصمیمات با اکثریت دو سوم آرای حاضرین اتخاذ می‌گردد.

۲_فوق‌العاده تصمیمات با اکثریت دو سوم آرای حاضرین اتخاذ می‌گردد.

۳_عادی تصمیمات با اکثریت مطلق است، یعنی نصف بعلاوه یک

انتخاب مدیران و بازرسان چه در مجمع عمومی موسس چه در مجمع عمومی عادی با اکثریت نسبی است.

اکثریت نسبی یعنی اشخاصی که به ترتیب بیشترین آرا را کسب کردند هرچند که رأی آنها بیشتر از نصف آرا نباشد.

مثلاً می خواهیم سه نفر مدیر انتخاب کنیم ۱۰ نفر برای مدیریت کاندید شدند، ممکن است هیچ کدام از این ده نفر نصف به علاوه یک آرا را نیاورند اما از بین بقیه کاندیداها بیشترین تعداد رای را آورده اند.

افرادی که به ترتیب بیشترین آرا را کسب کنند به عنوان مدیران منتخب تعیین می‌شوند.

ساز و کار انتخاب مدیران در شرکت سهامی

تعداد حق رای هر سهامدار را ضرب در تعداد مدیران کرده و حاصل تعداد حق رای آن سهامدار در مقوله انتخاب مدیران است.

اگر سهامداری صد سهم دارد در همه موارد حق صد رای دارد اما در مقوله انتخاب مدیران می بایست تعداد سهام که صد می باشد را در تعداد مدیرانی که قرار است انتخاب شود ضرب کرد مثلاً میخواهند سه نفر را انتخاب کنند در این مثال سهامدار ۳۰۰ حق رای دارد و سهامدار می تواند حق رای خود را به هرکس و به هر میزان اختصاص دهد.

پس از رای گیری هر کسی که بیشترین رای را آورده باشد به عنوان مدیر انتخاب می‌شود.

عزل مدیران صرفاً با مجمع عمومی عادی است و با اکثریت مطلق یعنی پس از تصمیم گیری مشخص میشود که فرد الف مدیر باشد یا نباشد.

تعداد مدیران در انواع شرکت ها

سهامی خاص حداقل سه مدیر و حداکثر ندارد.

سهامی عام حداقل پنج مدیر و حداکثر ندارد.

تعاونی حداقل سه مدیر یا پنج مدیر حداکثر ۷ مدیر.

در سایر شرکت ها اعم از

• نسبی
• تضامنی
• با مسئولیت محدود
• مختلط سهامی
• مختلط غیر سهامی

مدیر می تواند واحد یا متعدد باشد.

قانون حداقل و حداکثری برای تعداد مدیران در این شرکت ها تعیین نکرده.

در شرکت های

• سهامی عام
• سهامی خاص
• تعاونی

مدیر الزاما می بایست از بین سهامداران باشد.

در سایر شرکت‌ها مدیر می تواند از شرکا باشد یا نباشد.

الزامی جهت شریک بودن مدیران انتخابی وجود ندارد.

تنها در شرکت تعاونی وجود مدیر علی البدل الزامی است و در سایر شرکتها الزامی برای وجود مدیر علی البدل نمی باشد.

مدت زمان مدیریت مدیران

مدت مدیریت مدیران در شرکت سهامی حداکثر دو سال است.

این مدت را میتوان در اساسنامه کاهش داد.

مدیران در شرکت های سهامی می توانند برای دوره های متوالی حداکثر دو ساله انتخاب شوند.

مدت مدیریت مدیران در شرکت های تعاونی حداکثر سه سال است که مدیران در شرکتهای تعاونی تنها برای دو دوره متوالی می توانند برای حداکثر سه سال به عنوان مدیر انتخاب شوند.

برای انتخاب در بیش از دو دوره متوالی می بایست حداقل دو سوم آرای حاضر در مجمع را به خود اختصاص دهند.

در سایر شرکت‌ها مدیر ممکن است برای مدت محدود یا نامحدود به عنوان مدیر انتخاب شود.

در انتخاب مدیر در مدت نامحدود شخص مدیر است تا زمانی که عزل می‌شود یا خودش استعفا دهد.

نکات و قواعد مدت مدیریت مدیران در شرکت های سهامی

مدت زمان مدیریت مدیران در شرکتهای سهامی حداکثر دو سال است که امکان کاهش این مدت در اساسنامه وجود دارد.

امکان انتخاب مدیر برای دوره‌های متعدد وجود دارد و هیچ حداکثری برای انتخاب مدیران در قانون در نظر گرفته نشده است.

اگر مدت مدیریت یک مدیر تمام شد و مدیران جدید انتخاب نشدند مدیران سابق تا زمان انتخاب مدیران جدید کما فی سابق به مدیریت خود ادامه می‌دهند.

اگر سمت برخی مدیران یا مدیرعامل زائد بر ۶ ماه بدون متصدی بماند هر ذی نفع می تواند انحلال شرکت را از دادگاه درخواست نماید.

در صورت تمام شدن مدت مدیریت مدیران و عدم انتخاب مدیران جدید هر ذی نفع می تواند از اداره ثبت شرکتها دعوت از مجمع عمومی را برای انتخاب مدیران جدید به عمل آورد.

شخص حقوقی می تواند جزو اعضای هیئت مدیره شرکت باشد.

تمام یا برخی از سهامداران شرکت می توانند شخص حقوقی باشند.

سهامدارانی که دارای شخصیت حقوقی هستند می بایست یک نفر شخص حقیقی را به عنوان نماینده برای شرکت در جلسات هیئت مدیره و انجام وظایف مدیریتی معرفی نمایند.

این نماینده در هر زمانی قابل تغییر است به شرطی که توسط سهامدار یک نفر حقیقی به عنوان جایگزین نماینده قبلی به شرکت معرفی گرد.

مسیولیت در مدیران

در صورت ارتکاب تخلف و بروز خسارت توسط نماینده شخص حقوقی از حیث مسئولیت مدنی شخص حقوقی که سهامدار و عضو هیئت مدیره است به انضمام نماینده است که شخص حقوقی است مسئولیت تضامنی دارند.

اگر نماینده حقیقی مرتکب جرمی شود از حیث مسئولیت کیفری فقط و فقط خودش مسئولیت دارد، این موضوع به دلیل اصل شخصی بودن مجازات جاری است.

مدیران موظف و مدیران غیر موظف

اعضای هیئت مدیره موظف آن دسته از اعضا که به نحو منظم و دائم در شرکت حضور دارند و در قبال عضویت خود در هیئت مدیره حق الزحمه دریافت می‌دارند.

اعضای هیئت مدیره غیرموظف آن دسته از اعضا که حضور مستمر و دائم ندارند بلکه فقط در جلسات تصمیم گیری شرکت کرده و مبلغ ثابتی به عنوان حق حضور در جلسه دریافت می‌کند.

مجمع عمومی عادی می تواند تصویب نماید درصدی از سود سالیانه شرکت به اعضای هیئت مدیره پرداخت گردد.

در شرکت سهامی عام حداکثر ۵ درصد از سودی که همان سال به سهامداران داده می شود.

در شرکت سهامی خاص حداکثر ۱۰ درصد از سودی که همان سال به سهامداران داده میشود.

سهام وثیقه

سهامی است که یک مدیر داراست و آن سهام در وثیقه شرکت قرار می گیرد تا خسارات ناشی از عملکرد آن مدیر از محل آن سهام جبران گردد.

تعداد و میزان سهام وثیقه در اساسنامه درج میگردد.

شخصی که به عنوان مدیر انتخاب می‌شود و تعداد سهامی که دارد کمتر از سهام مقرر شده در اساسنامه برای وثیقه باشد، مدیر منتخب حداکثر یک ماه فرصت دارد تا سهام لازم را تامین نموده در غیر این صورت مستعفی شناخته می شود.

مشخصات سهام وثیقه در انتخاب اعضای هیئت مدیره شرکتهای سهامی

• سهام بانام و قابل نقل و انتقال به غیر نیست.
• تا تصویب مفاصاحساب مدت مدیریت شخص در وثیقه شرکت باقی می ماند .

شرایط تشکیل جلسات هیئت مدیره

برای تشکیل جلسه حضور بیش از نصف اعضای هیئت مدیره لازم است.

برای تصویب و تصمیم‌گیری‌ها در هیئت مدیره رای بیش از نصف حاضرین لازم است، مگر آنکه اساسنامه بیشتر از این را تعیین کرده باشد.

اگر هیئت مدیره پنج نفر است برای تشکیل باید حداقل ۳ نفر حاضر باشند و برای تصمیم گیری باید حداقل دو نفر نسبت به موضوع رای مثبت بدهند.

انتخاب رئیس و نائب رئیس هیئت مدیره

هیئت مدیره پس از انتخاب در اولین جلسه از میان خود یک نفر رئیس و یک نفر نایب رئیس انتخاب می‌کند که این دو نفر لزوماً می بایست شخص حقیقی باشد.

شخص حقوقی عضو هیئت مدیره نمی تواند رییس یا نایب رئیس باشد اما نماینده حقیقی که معرفی می کند می تواند رئیس و نایب رئیس هیئت مدیره باشد.

دعوت از جلسات هیئت مدیره

دعوت از جلسات هیئت مدیره به عهده رئیس هیئت مدیره است.

اگر از آخرین جلسه هیئت مدیره بیش از یک ماه گذشته باشد اشخاصی که حداقل یک سوم هیئت مدیره را تشکیل می دهند می توانند جلسه هیئت مدیره را دعوت نمایند.

حضور در هیئت مدیره و تصمیم گیری در آن قائم به شخص است. برخلاف مجامع عمومی که سهامدار می توانست برای شرکت در مجمع نماینده بفرست در جلسات هیئت مدیره امکان حضور نماینده عضو هیئت مدیره وجود ندارد.

طرح هیأت‌مدیره هر مدیر یک حق رای دارد برخلاف مجمع عمومی که هر کس بر اساس تعداد سهامش حق رای دارد.

موسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه با مدیریت آقای دکتر سید امیرحسین بحرینی وکیل پایه یک دادگستری

آماده ارائه خدمات ویژه در خصوص کلیه دعاوی حقوقی و کیفری در دپارتمان های تخصصی

با استفاده از وکلای باتجربه و مجرب به شما عزیزان می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و یا اخذ وقت مشاوره با ما در تماس باشید