بررسی قوانین مربوط به سهام
در بررسی قوانین مربوط به سهام می بایست در ابتدا تعاریفی در خصوص شرکت سهامی، سهم و انواع آن ارائه دهیم:
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به قطعات مساوی به نام سهم تقسیم بندی میشود.
اوراق سهام اوراقی است که نماینده تعداد سهمی است که هر سهامدار دارد.
سهام با نام: سهامی است که مالک آن مشخص و معلوم می باشد.
سهام به نام دارنده در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت رسیده است.
نقل و انتقال سهام با نام به موجب ثبت در دفتر ثبت سهام شرکت انجام میشود.
دفتر ثبت سهام شرکت در مرکز اصلی شرکت نگهداری میشود و نام دارندگان سهام بانام در آن ثبت می گردد.
برای نقل و انتقال سهام بانام می بایست این نقل و انتقال در دفتر ثبت سهام شرکت ثبت گردد.
امضای انتقال دهنده برای ثبت نقل و انتقال کافی است مگر اینکه:
تمام مبلغ اسمی سهام با نام پرداخت نشده باشد.
در این صورت باید نام و آدرس انتقال گیرنده هم در دفتر ثبت سهام شرکت ثبت و ذیل آن توسط سهامدار جدید امضا شود.
ثبت نام سهامدار جدید و اخذ امضاء ذیل دفتر ثبت سهام به این دلیل است که:
شرکت بتواند برای تادیه الباقی مبلغ اسمی به انتقال گیرنده و دارنده جدید سهام دسترسی داشته باشد.
انتقال سهام با نام اگر در دفتر ثبت سهام شرکت درج نگذدد انتقال به طور کلی باطل نیست
- بلکه این انتقال فی مابین طرفین صحیح میباشد
- اما در برابر شرکت و اشخاص ثالث بلا اثر بوده و قابلیت استناد ندارد.
سهام بی نام سهامی است که نام دارنده آن مشخص نیست و انتقال آن به صرف قبض و اقباض صورت می‌گیرد
گواهینامه موقت سهم
تا زمانی که هنوز اوراق سهام آماده نشده باشد، شرکت به سهامداران یک ورقه به نام گواهینامه موقت سهم می‌دهد
ورقه سهام و ورقه گواهینامه موقت سهم تنها زمانی قابل تحویل دادن به سهامداران است که شرکت به ثبت رسیده باشد.
قبل از ثبت شرکت سهامداران با داشتن ورقه تعهد سهم اثبات می‌کند که به حساب شرکت در شرف تاسیس پول واریز کرده و جزئی از سهامداران می‌باشند
تا زمانی که شرکت ثبت نشده باشد ورقه تعهد سهم به جای سهام به افراد ارائه می شود
زمانی که شرکت ثبت میشود ورقه گواهینامه موقت سهم یا ورقه سهم به سهامدار ارائه می گردد
اگر تمام مبلغ اسمی سهام پرداخت نشده باشد اوراق سهام و گواهینامه موقت لزوماً باید با نام صادر شود
پس از اخذ کلیه مبلغ اسمی سهام اوراق سهام یا گواهینامه موقت می‌تواند به صورت بی‌نام و یا با نام صادر شود.
گواهینامه موقت سهام تا زمانی که اوراق سهام آماده شود در دست سهامداران خواهد بود
وقتی تمام مبلغ اسمی سهام توسط سهامداران تادیه شود شرکت موظف است ظرف یک سال اوراق سهام را آماده و به سهامداران ارائه نماید
گواهینامه موقت سهام و اوراق سهام باید توسط دو نفر که در اساسنامه معین می شوند حتماً امضا گردد.
سهام ممتاز سهامی است که دارای امتیازی باشد اعم از این که دارای حق رای بیشتری باشد یا دارای حقوق سود بیشتری باشد یا هردو
سهام عادی سهامی است که قانون گذار برای آن امتیازی مقرر نکرده باشد.
مرجع ایجاد سهام ممتاز
- توسط مجمع عمومی موسس
- یا توسط مجمع عمومی فوق العاده است
مرجع تغییر سهام ممتاز
- تغییر در سهام ممتاز صرفاً توسط مجمع عمومی فوق العاده امکان پذیر میباشد
- البته به شرطی که موافقت دارندگان نصف به علاوه یک سهام ممتاز جلب شود
مقایسه ماده ۴۲ و ۹۳ لایحه قانونی قانون تجارت در بحث تغییر حقوق پاره‌ای از سهام شرکت
ماده ۴۲ از تغییر در حقوق سهام‌ممتاز صحبت می‌کند
ماده ۹۳ از تغییر در حقوق نوع مخصوصی از سهام شرکت صحبت می کند
دسته از سهام شرکت در شرکت وجود دارد که احکام خاصی دارند بدون این که دارای امتیاز باشند
مثلا در بحث خصوصی سازی مقرر شده که برای خصوصی سازی شرکت های دولتی می بایست حداقل ۵ درصد از سهام به کارمندان اختصاص داده شود
در فرایند خصوصی سازی به مزایده گذاشتن این ۵ درصد قانونی نیست
می بایست این میزان سهام به کارمندان با قیمت منصفانه واگذار شود
تغییر در قوانین سهام ممتاز
- تصویب در مجمع عمومی فوق العاده
- جلب موافقت دارندگان بیش از نصف سهام ممتاز نصف به علاوه یک سهام‌ممتاز
قوانین سهام مخصوص
تغییر در سهام مخصوص
- تصویب در مجمع عمومی عادی
- تصویب دارندگان سهام مخصوص در جلسه‌ای داخلی برای تصویب تغییرات
تغییرات سهام مخصوص باید با
- حضور دارندگان حداقل نصف این سهام در جلسه اول
اگر در جلسه اول حدنصاب حداقل نصف دارندگان سهام مخصوص حاضر نشوند
- در جلسه دوم با حضور دارندگان حداقل یک سوم سهام مخصوص جلسه تشکیل شود
تصمیمات جلسه با اتخاذ تصمیم اکثریت دو سوم آرا حاضرین به تصویب می‌رسد
در قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی دو عبارت داریم:
سهام کنترلی و سهام مدیریتی
این سهام نوع خاصی از سهم نیستند بلکه تعداد خاصی از سهام هستند
در مجمع عمومی هر سهامدار بسته به تعداد سهامش حق رای دارند
سهام مدیریتی تعدادی از سهام که دارندگان آن به قدری حق رای دارند که می‌توانند حداقل یکی از مدیران را برگزینند
سهام کنترلی تعدادی از سهام که دارندگان آن به قدری حق رای دارند که می تواند اکثر مدیران را برگزینند
نحوه انتقال سرمایه در شرکتهای تجاری با بررسی قوانین سهام
در شرکت سهامی عام انتقال سرمایه آزاد است و شرط خلاف آن در اساسنامه ممکن نیست.
شرکت سهامی خاص انتقال سرمایه آزاد است اما می‌توان شرط خلاف آن را در اساسنامه عنوان کرد
یعنی انتقال سرمایه منوط به اجازه و موافقت شخص یا اشخاص دیگری باشد
شرکت تعاونی انتقال سرمایه و خروج شریک از شرکت آزاد است اما می‌توان شرط خلاف آن را در اساسنامه عنوان کرد
شرکت با مسئولیت محدود انتقال سهم الشرکه و سرمایه منوط به موافقت
- اکثریت شرکا است که حداقل سه چهارم سرمایه شرکت را دارا باشند
- این انتقال سرمایه باید با تنظیم سند رسمی ثبت گردد
شرکت تضامنی نسبی مختلط غیر سهامی انتقال سرمایه منوط است به اتفاق آرا شرکا
در شرکت مختلط سهامی انتقال سرمایه در شرکاء ضامن منوط است به اتفاق آرا شرکا و انتقال سرمایه شرکای سهامی آزاد است
انتقال سهم الشرکه در شرکت با مسئولیت محدود یک عمل حقوقی تشریفاتی است چرا که نیازمند تنظیم سند رسمی است.
در شرکت سهامی نیازی به تادیه کل سهام شرکت در بدو تاسیس آن نیست
تنها تادیه ۳۵ درصد از کل سرمایه در ابتدای تاسیس شرکت کفایت می کند
ساز و کار مطالبه الباقی سرمایه در شرکت های سهامی
ساز و کار مطالبه الباقی سرمایه که در بدو تاسیس شرکت سهامی توسط سهامداران تادیه نشده است
هر زمانی که شرکت تصمیم به مطالبه الباقی سرمایه از سهامداران داشته باشد می بایست:
یک نوبت نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشار شرکت داشته باشد
ارائه مهلت معقول و متعارف برای تعدیه الباقی سرمایه به سهامداران بدهد
اگر بعد از اتمام مهلت مقرر در آگهی پاره‌ای از سهامداران برای تاییدیه مبلغ مقرر به شرکت مراجعه نکردند
شرکت یک اخطاریه خطاب به سهامدار پست می کند و مهلت یک ماهه جهت تعدیل الباقی سرمایه به سهامدار داده می شود
اگر پس از مهلت یک ماهه سهامدار نسبت به تعدیه الباقی سرمایه اقدام ننماید
سهام باطل می شود و سهام جدید صادر میشود و از طریق بورس یا مزایده به فروش می‌رسد
بعد از فروش سهم جدید، شرکت:
طلب خود بابت الباقی مبلغ اسمی سهام
خسارت تاخیر تادیه از تاریخ انقضای مهلت معقول و متعارف
چهار درصد جریمه در سال
هزینه‌های بورس و فروش و مزایده را برداشت می کند و الباقی به سهامدار پرداخت می گردد
موسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه با مدیریت آقای دکتر سید امیرحسین بحرینی وکیل پایه یک دادگستری
آماده ارائه خدمات ویژه در خصوص مقررات مربوط به سهام در دپارتمان تجاری
با استفاده از وکلای باتجربه و مجرب در زمینه دعاوی تجاری به شما عزیزان می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا اخذ وقت مشاوره با ما در تماس باشید.