بررسی انواع شرکت های تجاری

برای بررسی انواع شرکت های تجاری می بایست دسته بندی که در قانون تجارت عنوان شده است را تشریح نمود:

الف_شرکت سهامی
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی خاص
ب_شرکت با مسئولیت محدود
پ_ شرکت تضامنی
ت_ شرکت نسبی
ث_شرکت مختلط سهامی
ج_ شرکت مختلط غیر سهامی
چ_ شرکت تعاونی
ح_طبق قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی

_شرکت تعاونی سهامی عام
_شرکت تعاونی فراگیر ملی

شرکت های تجاری که در قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی آمده است

برخی معتقدند این دو اسم جدیدی از شرکت‌های تجاری است اما بهتر است که این دو شرکت را اقسامی از همان شرکت ها بدانیم

شرکت تعاونی سهامی عام قسمتی از شرکت‌های سهامی عام است که به نوعی قسمی از شرکت‌های سهامی عام محسوب می شود.

شرکت تعاونی فراگیر ملی به نوعی قسمی از شرکت‌های تعاونی میباشد.

شرکت سهامی عام با دو مشخصه اصلی تعریف می گردد.

سرمایه شرکت سهامی عام به سهام تقسیم می شود، یعنی سرمایه به قطعات مساوی تقسیم می شود.

مثلاً اگر سرمایه یک میلیون تومان باشد و آن را تقسیم به هزار سهم هزار تومانی کنیم هر کس می‌تواند مالک تعداد مشخصی از این سهام باشد.

• شرکت سهامی عام و خاص
• شرکت تعاونی سهامی عام و تعاونی فراگیر ملی
• شرکت مختلط سهامی (شریک و شرکای ضامن به علاوه شریک یا شرکای سهامی)

در این سه قسمت شرکت سرمایه به قطعات مساوی سهام تقسیم می شود و مسئولیت هر سهامدار در قبال بدهی‌های شرکت محدود به مبلغ اسمی سهام آن است.

در شرکتهایی که سرمایه به سهام تقسیم می‌شود یعنی سرمایه به قطعات مساوی تقسیم می شود به شرکا سهامدار می‌گویند، از جمله شرکت:

1. سهامی
2. تعاونی
3. مختلط سهامی

در شرکتهایی که سرمایه به قطعات مساوی تقسیم می شود از عبارت شریک استفاده می‌کنیم

شرکای شرکت با مسئولیت محدود

شرکای شرکت تضامنی

شرکای شرکت مختلط غیر سهامی

وقتی یک سهامدار با پرداخت مبلغی سهام یک شرکت را خریداری می کند مالک آن مقدار از سهام می‌شود و این فرد مسئولیتی بیشتر از مبلغ اسمی سهامی که خریداری نموده ندارد

مثال

فردی با پذیره نویسی در یک شرکت سهامی هزار سهم می خرد که هر سهم به مبلغ ۱۰۰ تومان ارزش گذاری شده است

مبلغ کل سهام این شخص صد هزار تومان است حالا  شرکت با یک دین ۱۰۰ میلیارد تومانی مواجه می‌شود

اگر طلبکاران متوجه شود شرکت هیچ مالی برای تادیه دین ندارد نمی‌توانند بابت تادیه دین ۱۰۰ میلیارد تومانی به سهامداری که تنها صد هزار تومان سهام خریداری نموده مراجعه نمایند

در واقع مسئولیت سهامدار محدود به مبلغ اسمی سهام اوست

اگر سهامدار قبلا این مبلغ اسمی را پرداخت کرده باشد و به حساب شرکت واریز نموده باشد دیگر این سهامدار در قبال دین شرکت مسئولیتی ندارد.

در حقوق تجارت برای سهام دو مبلغ داریم:

• مبلغ اسمی
• مبلغ بورسی یا بازاری یا داد و ستدی

مبلغ اسمی هر سهم: مبلغی است که در اساسنامه درج میگردد

در اساسنامه تعیین می‌شود مبلغ اسمی سهام این شرکت چقدر است

مبلغ اسمی سهام شرکت برای تمامی قطعات سهام برابر است و مبلغ آن بالا و پایین نمی شود

مبلغ بورسی هر سهم: مبلغی است که بر اساس نوسانات بازار و ارزش و سود و زیان شرکت متغیر است

تغییر مبلغ اسمی سهام

نکته:مبلغ اسمی سهام یک شرکت تنها توسط مجمع عمومی فوق العاده تغییر می نماید

در واقع تنها راهی که می‌توان مبلغ اسمی سهام یک شرکت را تغییر داد توسط مصوبه مجمع عمومی فوق العاده می باشد

سرمایه شرکت مساوی است با حاصلضرب تعداد سهام شرکت در مبلغ اسمی سهام

عدم مسئولیت سهامدار در قبال طلبکاران شرکت

اگر یک سهامدار تمام مبلغ اسمی سهام را به شرکت پرداخت کرده باشد هیچ طلبکاری نمی‌تواند دین شرکت را از آن مطالبه نماید

مسئولیت سهامدار به میزان مبلغ اسمی سهام اوست

مسئولیت شرکای شرکت های تجاری در خصوص دیون شرکت

1. در شرکت سهامی: مسئولیت هر سهامدار محدود به مبلغ اسمی سهام است
2. در شرکت تعاونی: مسئولیت هر سهامدار محدود به مبلغ اسمی سهام است
3. در شرکت با مسئولیت محدود: مسئولیت هر شریک محدود به آورده اوست

در این سه شرکت شبیه به یکدیگر و محدود به مبلغ اسمی یا آورده سهامداران و شریک است.

در شرکت تضامنی مسئولیت شرکا نامحدود به میزان کلیه دیون است

به عبارت دیگر در شرکت تضامنی هر شریک بابت کلیه دیون این شرکت با سایر شرکا مسئولیت تضامنی دارد

توجه شود مسئولیت خارجی شرکا تضامنی است اما مسئولیت داخلی هر شریک نسبی است

یعنی اگر یکی از شرکا تمام دین را پرداخت کند می تواند بابت سهم بقیه شرکا که پرداخت نموده به آنها مراجعه نماید

به طور مثال شرکت تضامنی سه شریک دارد و ۱۰ میلیون تومان سرمایه که یکی از شرکا ۵ میلیون یکی ۴ میلیون و دیگری یک میلیون تومان سرمایه داشته

طلبکار بابت ۱۰۰ میلیون تومان طلب به شریکی که فقط یک میلیون تومان سرمایه داشته مراجعه می‌کند و تمام طلب را می‌گیرد

حالا این شریک بابت سهم بقیه شرکا به آنها مراجعه می‌کند

چون تنها ۱۰ درصد سرمایه شرکت متعلق به او بوده و ۵۰ درصد برای شریکی که پنج میلیون سرمایه داشته و ۴۰ درصد هم بر عهده شریک با سرمایه ۴ میلیون تومان بوده

در نتیجه این دو شریک می بایست سهم ۵۰ میلیونی و ۴۰ میلیون تومانی خود را از دین شرکت بشریکی که آن دین را به ثالث پرداخت نموده بدهند.

در شرکت نسبی مسئولیت شرکا بابت دیون شرکت در برابر اشخاص خارج از شرکت به نسبت آورده هر شریک از کل سرمایه است.

در مثال قبل:

طلبکار باید از همان اول تقسیم بندی نصب کند

یعنی بابت ۱۰ میلیون به شریکی که سهم الشرکه یک میلیونی

بابت ۵۰ میلیون به شریک با سرمایه ۵ میلیونی

برای ۴۰میلیون به شریک با با سرمایه چهار میلیون تومانی مراجعه کند

در شرکت نسبی مسئولیت هر شریک بابت دیون شرکت نامحدود است.

چون از ابتدای شراکت هر شری که وارد شرکت نسبی می شود هیچ سقفی برای مسئولیت شخص متصور نیست

موسسه حقوقی و داوری اعتماد و اندیشه با مدیریت آقای دکتر سید امیرحسین بحرینی وکیل پایه یک دادگستری آماده ارائه خدمات ویژه در خصوص مقررات مربوط به شرکت های تجاری در دپارتمان تجاری با استفاده از وکلای باتجربه و مجرب در زمینه دعاوی تجاری به شما عزیزان می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و یا اخذ وقت مشاوره با ما در تماس باشید.