مطالبه مهریه

 

قبل از هرگونه وارد شدن به بحث مهریه و چگونگی مطالبه آن لازم است تا یک تعریف کلی در مورد مهریه انجام شود. مهریه به هدیه‌ای که مرد هنگام عقد ازدواج به همسرش می‌دهد، مهریه یا صداق گفته می‌شود. میزان مهریه بستگی به توافقی دارد که مرد و زن قبل از انعقاد ختبه عقد مقدار مشخصی برای آن تعیین کرده اند.
به طور کلی مهریه شامل هر چیز معقولی که دارای ارزش اقتصادی و اجتماعی باشد شامل می شود، چیزهایی مثل: پول، طلا، نقره، زمین، مِلک، وسایل زندگی و حتی چیزهایی مثل: آموزش قرآن یا آموزش مهارتی ویژه و یا سفرهای زیارتی.

مطابق ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی هر چیزی که بتوان بعنوان مال به زن داده شود مهریه محسوب شده و در سند ازدواج قید می گردد، مهریه می تواند مال منقول یا غیر منقول باشد، می تواند وجه نقد یا سکه بهار آزادی باشد و حتی می تواند انجام عملی خاص که برای آن عرفا اجرتی تعیین شده است- باشد.

 

مطالبه مهریه به چه صورت انجام می گردد

در گذشته هنگامی که مطالبه مهریه از سوی زوجه و عدم توانایی مالی زوج، فرد به مجازات حبس محکوم می ‌شده است تا زمانی که استطاعت مالی لازم را پیدا کند، این تنها در حالی است که بر اساس قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، ضمانت اجرای حبس، برای عدم پرداخت دین مالی، در مورد مهریه فقط تا سقف ۱۱۰ سکه بهار آزادی یا معادل آن اجرا خواهد شد و نسبت به مازاد، قانونگذار، اثبات ملائت زوج را شرط مطالبه مهریه از سوی زوجه قرار داده است.

در دین و آموزه ‌های دینی برای مهریه، مقدار معینی تعیین نشده ‌است، بلکه این موضوع به توافق زن و مرد بستگی دارد. همچنین در نوع مهریه نیز محدودیتی وجود ندارد و هر چیزی که ارزش اقتصادی و اجتماعی داشته باشد، می‌تواند مهریه قرار گیرد؛ همانند طلا، نقره، املاک، پول‌ های رایج، لوازم زندگی و حتی آموزش قرآن یا آموزش مهارتی ویژه.
در قانون حمایت از خانواده که در سال ۹۱ به تصویب نمایندگان مجلس رسید، حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان ۱۱۰ سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به ملائت زوج دانست.

 

نحوه مطالبه مهریه:

برای دریافت مهریه لازم است قبل از هرگونه اقدام شرایط به طور دقیق مشخص شود متاسفانه امروزه جامعه ما به سمتی قدم گذاشته است که از مهریه به عنوان یک ابزار جنگی استفاده می ‌شود و مفهوم و معنای خود را از دست داده! از زمانی که حضرت محمد(ص) پا به جهان خلقت گذاشت مهریه را برای این تعیین نمود تا جامعه تند عرب گذشته که به زن جز به ابزار جنسی و مالی هیچ نگاه دیگری نمی کردند این بار به چشم یک انسان نگاه کنند و به او احترام بگذارند و از طریق مهریه محبت خودشون رو به همسرشون نشان دهند با این تفاوت که در زمان حضرت محمد(ص) و بعد از آن هیچ دادگاهی وجود نداشت که زن به آنجا مراجعه کند و از همسر خود شکایت کند ولی امروزه متاسفانه شکل دیگری به خود گرفته! همانند تفنگی که بر روی سر مرد نشانه رفته تا مطابق فرامین زن انجام وظیفه کند!! به طور کلی مطالبه مهریه را می ‌توان به دو طریق اصلی  از طریق محاکم قضایی و ثبتی مطالبه کرد:

1ـ از طریق اجرای ثبت

با توجه به متداول بودن مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، بسیاری تصور می ‌کنند تنها روش وصول مهریه، اقدام از طریق دادگاه است. این در حالیست که واحد اجرای ثبت به مراتب سریع‌تر امکان وصول مهریه را از افرادی که دارای تمکن مالی هستند دارد. برای اینکه خانمی مهریه خود را از طریق اجرای ثبت وصول کند، در ابتدا باید با در دست داشتن شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج، به دفتر ازدواج و طلاقی که ازدواج او در آنجا ثبت شده است مراجعه کند. شماره دفتر ازدواج و طلاق در سند ازدواج ثبت شده و قابل مشاهده است.

 

2ـ از طریق دادگاه

در این روش وصول مهریه را می ‌توان طرح دعوای مطالبه مهریه از دادگاه دانست. در این روش، زن با در دست داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی خود، سند ازدواج یا رونوشت آن و حتی الامکان کپی شناسنامه و کارت ملی همسر، به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه می ‌کند.