اعسار از پرداخت محکوم به

     امکان دارد شخصی که محکوم به پرداخت مبلغی به عنوان “محکوم به“ شده باشد و بنابر دلایل مختلف امکان پرداخت به صورت یک جا را نداشته باشد در این موارد قانون امتیازی با عنوان “اعسار از پرداخت محکوم به“ برای فرد در نظر گرفته است که به واسطه آن تحت شرایطی اقدام به تقسیط دین به نفع مدیون می نماید که برای حصول این اتفاق نیازی به توافق و پذیرش طلبکار نخواهد بود.
   در لغت اعسار به معنای “تنگدست شدن، نیازمند شدن و به سختی افتادن“ می باشد. در اصطلاح حقوقی اعسار به حالتی از شخص معسر و شخص معسر نیز بدان معناست کسی که به واسطه عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به اموال خود قادر به تأدیه مخارج محاکمه یا دیون خویش نباشد.
   در هنگام دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به خواهان به موجب لایحه و دادخواست اعلام می کند که به علت مشکلات مالی متعدد مانند هزینه درمان بیماری خود یا اعضای خانواده، بیکاری، کمبود درآمد، اجاره نشینی  و… توان پرداخت محکوم به را ندارد. این نکته قابل توجه است که مطابق ماده 8 قانون شیوه اجرای محکومیت های مالی برای ثبت این دعوا باید لیست کلیه اموال خود شامل خانه، خودرو و… را به انضمام شماره حساب های بانکی به دادگاه ارائه نماید و همچنین باید شهادت دو نفر را در راستای تصدیق اظهارات خود به دادگاه ارائه نماید.

 

شرایط اعسار از پرداخت محکوم به

موسسه حقوقی اعتماد و اندیشه شرایط اعسار از پرداخت محکوم به را به شرح زیر توضیح می دهد:

1.       ماده ۱ قانون اعسار:
ماده یاد شده در واقع در بردارنده اعسار از پرداخت هزینه دادرسی و اعسار از پرداخت محکوم به می باشد.

2.       ماده ۵۰۵ قانون آئین دادرسی مدنی:
 اعسار از پرداخت هزینه دادرسی ضمن نخستین درخواست یا تجدیدنظر مطرح می شود.

3.       ماده ۲۹ قانون اعسار:
 مرجع رسیدگی به دعاوی اعسار در مورد محکوم به، دادگاهی می باشد که به دعاوی اصلی رسیدگی کرده و دعوی اعسار در مقابل اوراق اجرائیه ثبت اسناد در دادگاه محل اقامت مدعی اعسار انجام خواهد شد.

4.       ماده ۲۳ قانون اعسار:
مدعی اعسار باید شهادت کتبی لااقل چهر نفر از اشخاصی که از وضعیت معیشت و زندگی او مطلع باشند را به دادخواست خود ضمیمه کند. یعنی حضور و شهادت چهار نفر شاهد در جلسه رسیدگی به دعوی اعسار در دادگاه ضروری می باشد.

5.       ماده ۳۳ قانون اعسار:
نکته قابل توجه در این ماده آن است که از تاجر درخواست اعسار پذیرفته نمی شود و تاجری که مدعی اعسار است باید مطابق با قانون تجارت نسبت به درخوایت اعسار خود اقدام نماید.

در صورتی که فرد محکوم مدعی اعسار شود به ادعای وی خارج از نوبت رسیدگی می شود و اگر که در زندان باشد تنها به صرف اثبات ادعا آزاد خواهد شد.

 

 

 

 

نحوه تقسیط اعسار از پرداخت محکوم به

    ماده ۱۱ در مورد نحوه تقسیط اعسار از پرداخت محکوم به اینگونه بیان می‌ کند:‌ “در صورت اثبات اعسار، چنانچه فرد قادر به پرداخت دیون خود نباشد، دادگاه ضمن صدور حکم اعسار، با ملاحظه وضعیت او مهلت مناسبی را جهت پرداخت تعیین کرده و یا حکم تقسیط بدهی را صادر می‌کند“.
   در تعیین اقساط، باید میزان درآمد فرد و معیشت ضروری او لحاظ شده باشد و به نحوی باشد که او توانایی پرداخت آن را داشته باشد.

 

نتیجه دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به

نتیجه دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به، به طور کلی شامل سه حالت می باشد:

1.        اعسارش ثابت نشده و در نتیجه دادخواست رد می‌شود.

2.        اعسارش به طور مطلق ثابت می‌شود که به او حکم اعسار از پرداخت محکوم به می‌دهند.

3.       اگر از نظر دادگاه اعسارش در حد اعسار در قانون به تقسیط ثابت شد،‌ حکم به تقسیط داده خواهد شد.

 

   بایستی توجه داشت که تقسیط خود نوعی اعسار در قانون می باشد. در صورتی که بحث خواسته اعسار مطلق باشد، اما تشخیص دادگاه به تقسیط باشد، رأی به تقسیط منعی نخواهد داشت. اما اگر موضوع خواسته،‌ تقسیط محکوم‌به باشد، دادگاه حق ندارد به اعسار مطلق رأی دهد، چرا که کسی که دادخواست تقسیط می‌دهد، حداقل به ملائت خود در حد تقسیط اقرار کرده است.
    کلیه دعاوی که عنصر موضوعی آن در حوزه زمان سنجیده می‌شود، اعتبار مختومه ندارند به این دلیل که زندگی افراد در طول زمان متحول خواهد شد.