اذن در ازدواج
در کشور ما یکی از مسائل مهمی که همواره قانونگذار نسبت به آن توجه ویژه‌ای داشته موضوع ازدواج است. از یک طرف تسهیل شرایط آن و از طرف دیگر استحکام بخشیدن به آن به هر طریق ممکن همواره از دغدغه های قانونگ ذار بوده‌است.
مطابق قوانین کشور و مستند به مواد ۱۱۸۰ و ۱۱۸۱ پدر و جد پدری نسبت به اولاد خود ولایت و مسئولیت داشته است و حتی اگر حضانت طفل طبق نظر دادگاه به شخص دیگری (مادر) داده شود ولایت از پدر و جد پدری سلب نخواهد شد.
با گذشت سال‌ها و رسیدن به سن رشد آثار این ولایت کمرنگ تر میشود اما نظر قانون اذن پدر یا جد پدری برای ازدواج دختر باکره لازم است. بنابراین حتی اگر دختر باکره‌‌ای در سنین بالا نیز قصد ازدواج داشته باشد به اذن در ازدواج نیاز دارد.
در بعضی موارد اذن پدر در ازدواج دختر از او گرفته میشود، این شرایط زمانی پیش می‌آید که پدر یا جد پدری دختر بدون دلیل موجه با ازدواج مخالفت کند، بدان معنی که دختر شرایط ازدواج با شخصی که ویژگی‌هایش مورد تایید عرف جامعه است را دارد، اما ولی آن او بدون دلیل معقول و موجه، این اجازه را به او نمی دهد.
در صورتی که موارد یاد شده اتفاق یابد، اجازه از پدر دختر ساقط می شود و شخص میتواند با حمایت دادگاه، ازدواج کند. این نکته قابل توجه است که ورود سیستم قضایی به حریم خانواده همواره خوشایند نیست و اگر دختری با نظر خانواده خود مخالف باشد و با اجازه دادگاه ازدواج کند و خانواده در این تصمیم‌گیری مهم حذف خواهند شد، طبیعی است که این شخص از حمایت های بعدی خانواده خود در دیگر مراحل زندگی محروم خواهد شد.
بنابراین همان‌طور که از نظر عرفی اجازه بزرگتر ها برای ازدواج لازم است از نظر قانونی نیز اذن در ازدواج نیز لازم میباشد اما قانون گذار راه را بر بهانه جویی پدر دختر بسته است و اگر تشخیص دهد که ولی شخص بدون علت موجه با ازدواج مخالف باشد، میتواند به درخواست دختر برای ازدواج وارد شده و اجازه ازدواج را صادر کند. موسسه حقوقی اعتماد و اندیشه با کادری مجرب از بهترین وکلا مفتخر است تا شما را در مورد اذن در ازواج یاری رساند.
اذن در ازدواج توسط پدر
مطابق قانون و براساس ماده ۱۰۴۳، دختر باکره برای ازدواج نیازمند اذن پدر میباشد. در چنین شرایطی، چنانچه پدر بدون دلیل از ازدواج دختر خود جلوگیری نماید، مطابق ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی حق اجازه از وی ساقط شده و دختر با مراجعه به دادگاه و معرفی خواستگار خود میتواند اجازه دادگاه را مبنی بر ازدواج دریافت نماید.
- اساسا اذن در ازدواج زمانی موضوعیت پیدا می‌کند که دختر باکره باشد. بنابراین، دختر غیر باکره که به هر روشی چه بر اثر رابطه جنسی، حادثه و یا ورزش بکارت خود را از دست داده باشد نیاز به اذن در ازدواج ندارد.
- چنانچه دختر یک بار ازدواج کند و طلاق بگیرد و در هنگام طلاق باکره باشد، برای ازدواج دوم نیز نیازمند اذن پدر است.
- اجازه ازدواج صرفا در اختیار ولی یعنی پدر و بعد از آن جد پدری است و در صورت فوت هر دو، دختر نیازمند اجازه نخواهد بود.
- چنانچه دختر، بدون اجازه دادگاه و بدون اذن پدر عقد نماید و حتی رابطه جنسی نیز داشته باشد. پدر می تواند ابطال عقد نکاح را از دادگاه بخواهد.
- اذن در ازدواج در مورد سن دختر ملاک نیست و دختر باکره در هر سن و موقعیتی که باشد، نیازمند اذن پدر است.
موارد عدم نیاز اذن در ازدواج
در بعضی از موارد، نیاز به اذن در ازدواج برای دختر ساقط و دختر باکره میتواند بدون اذن پدر یا جد پدری خویش اقدام به ازدواج کند. چنین ازدواجی از نظر قانونی و شرعی بدون اشکال است.
در صورتی که موارد زیر از شرایط فرد باشد وی نیازی به اذن در ازدواج نخواهد داشت:
1- ولی دختر (پدر یا جد پدری) در قید حیات نباشد.
2- ولی زنده باشد. اما ولی دختر مسافر یا غایب باشد، نیاز به اذن از او ساقط و غیر لازم میشود.
3- ولی باید اهلیت داشته باشد. پس ولی محجور حق دخالت نخواهد داشت.
4- ولی باید در اذن دختر مصلحت شناسی کند، زیرا اختیار او محدود به مصلحت دختر است.
5- ممانعت بی دلیل، حق ولایت ولی را از او می‌گیرد.
